Eigen huis bouwen: wat kun je zelf en wat laat je beter aan professionals over?

Het is de grote droom van veel Belgen: een eigen huis bouwen, volledig volgens hun wensen. Sommige mensen zien dat erg letterlijk: ze willen zélf de handen uit de mouwen steken en zoveel mogelijk eigenhandig doen. Maar kan dat wel? Of vertrouw je de bouw van een woning toch beter toe aan vaklui? Een overzicht van wat mogelijk is, en wat niet.

Een eigen huis bouwen: geen sinecure

De bouw van een huis mag je niet onderschatten: het is een groot project waarbij heel wat komt kijken. Voor een gemiddelde woning moet je rekenen op zo’n 120 werkdagen om alles te bouwen en te installeren. Duiken er onvoorziene omstandigheden op – bijvoorbeeld vertraging door regenweer – dan kan het al snel langer duren. Wil je zelf veel aan je huis doen, dan weet je dus dat je er voldoende tijd voor zult moeten uittrekken.

Een ander belangrijk aspect van de bouw van een huis, is de planning en coördinatie van de werken. Laat je alles over aan een sleutel-op-de-deurfirma, dan hoef je je daar allemaal niets van aan te trekken, maar als je alles zelf wil regelen zul je jouw werk en dat van de verschillende vakmannen op elkaar moeten afstemmen. Onderschat dat zeker niet.

Ten slotte moet je voor zelfbouw ook handig zijn en kaas gegeten hebben van verschillende soorten werken. Een vaag idee hebben van hoe je een muur metselt of hoe je een badkamer installeert volstaat niet. Voor je eigen huis wil je toch kwaliteit afleveren?

De voor- en nadelen van zelfbouw

Mensen die besluiten om hun eigen huis te bouwen, doen dat meestal om de kostprijs te drukken. Je hoeft dan namelijk geen (of minder) dure vaklui in te huren. Dat kan inderdaad een flinke slok op de borrel schelen, maar er zijn wel andere nadelen:

• Timing: je zult nooit zo snel kunnen werken als professionals. Dat is zeker het geval als je je niet fulltime aan de bouw van je huis kunt wijden.
• Materialen: je bespaart dan wel op werkuren, maar je moet wel hetzelfde materiaal en gereedschap als een vakman kopen of huren. Dat kan erg prijzig zijn. Als particulier krijg je ook niet dezelfde kortingen als professionals.
• Emotionele belasting: een eigen huis bouwen kan een ware beproeving zijn, die emotioneel zwaar doorweegt. Heel wat mensen staan op en gaan slapen met hun bouwproblemen. Het zou ook niet de eerste relatie zijn die strandt op een bouwproject.
• Verzekering: als je eigenhandig of met de hulp van je familie een woning bouwt, heb je een ongevallenverzekering nodig. Zo’n verzekering is wettelijk verplicht.

Wat kun je zelf doen en wat niet?

Welke werkzaamheden je zelf kunt uitvoeren en wat je het best aan professionals overlaat, hangt natuurlijk in grote mate af van je eigen kennis en vaardigheden. We zetten enkele zaken op een rijtje:

• De bouwplannen: tenzij je architect bent, kun je die niet zelf uittekenen. In België is een architect verplicht bij grote bouwwerken. Dat is trouwens een voordeel, want hij of zij kan je nuttige tips en richtlijnen geven.
• Grond- en funderingswerken: deze laat je maar beter over aan professionals.
• Ruwbouw en metselwerken: ook dit laat je best over aan professionals. Wel kun je het bouwbedrijf bijvoorbeeld voorstellen om zelf mee te helpen om zo werkuren uit te sparen.
• Dakwerken: een dak leggen kún je in principe zelf doen, maar het houdt wel risico’s in. Kies je voor een plat dak, dan laat je het waterdicht maken het best over aan een gespecialiseerd bedrijf. Op die manier ben je zeker van een kwaliteitsvolle afdichting, die decennialang goed blijft én geniet je van de wettelijke garantie.
• Ramen en deuren: laat dit over aan professionals.
• Alle andere werken kun je in principe zelf uitvoeren. Denk aan elektriciteit (moet wel officieel gekeurd worden), pleisterwerken, vloeren en de installatie van de keuken en badkamer, maar natuurlijk ook behangen, schilderen, enzovoort.

Onze raad? Wat je ook beslist om zelf te doen, win altijd voldoende advies in. Mensen met jarenlange ervaring in de bouw kunnen je tips geven waaraan je zelf nooit zou denken. Succes!

Ook beschikbaar in Frans